22 MADDELİK EYLEM PLANINI AÇIKLADI!

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın’ın ev sahipliğinde, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un katılımıyla “Marmara Denizi Eylem Planı Koordinasyon Toplantısı TRYP By Wyndham otelde gerçekleştirildi. Toplantıda 22 maddelik Marmara Denizi Koruma Planı oluşturuldu. Yarın itibariyle Valilik koordinasyonuyla Belediyeler temizlik çalışmalarına başlayacak. Atıkların temizlenmesi için 3 aylık süreçte yeni bir mevzuat hazırlanacak. Eylem planına tüm belediye başkanları ve valiler imzaladı.

GENİŞ KATILIM

Toplantıya Bakan Kurum’un yanı sıra AK Parti Kocaeli Milletvekilleri Cemil Yaman, İlyas Şeker,  MHP Ankara Milletvekili Sadir Durmaz, Kocaeli Valisi Seddar Yavuz,  İstanbul Valisi Ali Yerlikaya,  Balıkesir Valisi Hasan Şıldak, Yalova Valisi Muammer Erol, Bursa Valisi Yakup Canbolat, Çanakkale Valisi İlhami Aktaş,  İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş,  Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem Yüce, Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak, Yalova Belediye Başkanı Mustafa Tutuk, Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, Bakan Yardımcıları, MHP İl Başkanı Aydın Ünlü, ve çok sayıda davetli katıldı. Toplantı sonrasında Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum kameralar karşısına geçerek açıkladı.

“TEŞEKKÜR ETTİ”

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum açıklamasında şu ifadeleri kullandı; “Marmaramız için çok önemli bir çalışmayı hep birlikte yürüttük. Eylem planlarımızı açıklayacağız. Bu değerli ortak akıl toplantısına ev sahipliği yapan Marmara Belediyeler Birliği başkanımıza teşekkür ediyoruz. Müsilaj konusunda emek sarf eden akademisyenlerimize, belediye başkanlarımıza teşekkür ediyorum.

“MARMARA BİZİM GÖZBEBEĞİMİZ”

Bu koruma planı umuyorum ki Marmaraya kıyısı olan tüm şehirlerimize katkı verecektir. Ortak bir iradeyle Marmara Denizi’ni kaderine terk etmeyeceğiz, gözbebeğimiz Marmara’yı kurtaracağız dedik. Salgın, deprem ve iklim değişikliği çok önemli. Müsilajın ana sebebi iklim değişikliğidir. Çözümü yeşil yatırımlardan geçmektedir. Çevre yatırımlarımıza devam edeceğiz.

“EN ÖNEMLİ GÖREVİMİZ”

Deniz salyası problemiyle karşı karşıyayız. Çözüm noktamız çok net. Marmara’da yaşayan 25 milyon insanın içiniz sızlatan o görüntüyü yok etmek istiyoruz. Bu hepimizin üzerine düşen bir borçtur. Bir an evvel ne kadar kirlilik türü varsa ortadan kaldırmak en önemli görevimizdir. 300 kişilik ekibimizle 91 noktada denetimlerimizi yaptık. Denizlerimizden aldığımız örnekleri inceledik. ODTÜ Bilim gemimizle 100 farklı noktadan numuneler aldık. 700’ü aşkın bilim insanımızın katıldığı çalıştayı yaptık.

“KISA, ORTA VE UZUN VADELİ PLAN”

Yapılan bu istişarelerin, toplantıların sonunda Marmara Denizi Koruma Eylem Planı’mızı hazırladık. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları, tecrübeleriyle son halini verdiğimiz Eylem Planımız; işte bu kararlı adımları, kısa, orta ve uzun vadeli bütün planlarımızı içermektedir.

Açıklayacağımız Eylem Planında yapacağımız tüm çalışmaları, bakanlıklar, TBMM Çevre Komisyonu Başkanı ve Üyeleri, ilgili tüm kurumlar, valiler, Marmara Belediyeler Birliği, belediye başkanlarıyla birlikte eylem planımızı imza altına aldık.”

İŞTE EYLEM PLANI

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum Eylem Planını açıkladı . Bakan Kurum Eylem Planını şu ifadelerle duyurdu;

EYLEM 1. Marmara bölgesinde kirliliğin azaltılması ve izleme çalışmalarının yürütülmesi amacıyla; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ilgili kurum ve kuruluşlar, üniversiteler, sanayi odaları ve STK'lardan müteşekkil Koordinasyon Kurulu; Marmara Belediyeler Birliği bünyesinde ise Bilim ve Teknik Kurulu oluşturulacak. Koordinasyon Kurulu önümüzdeki hafta itibariyle oluşturulacak.

EYLEM 2. Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı üç ay içerisinde hazırlanarak çalışmalar bu plan çerçevesinde yürütülecek.

EYLEM 3. Marmara Denizi’nin tamamını koruma alanı olarak belirleme çalışmaları başlatılacak, 2021 yılı sonuna kadar tamamlanacak. 11.350 km2’lik yüzey alanına sahip olan Marmara Denizi’mizde koruma alanları belirlemek için çalışmalarımızı başlattık. Bu çalışmalarımızla Marmara Denizi’nin biyolojik çeşitliliğini de koruma altına alacağız.

EYLEM 4. Acil müdahale kapsamında 8 Haziran 2021 tarihinden itibaren, 7/24 esasıyla, Marmara Denizi’ndeki müsilajın bilimsel temelli yöntemlerle tamamen temizlenmesine yönelik çalışmalar başlatılacak.  Hâlihazırda; Marmara Denizi’nin hemen hemen her noktasında deniz yüzeyi temizleme araçlarımızla, teknelerimizle temizlik çalışmalarını bir seferberlik anlayışıyla başlattık.  8 Haziran Salı günü de tüm kurumlarımızla, belediyelerimizle, doğa severlerimizle, sporcularımız, sanatçılarımız, tüm vatandaşlarımızla birlikte, bir seferberlik anlayışıyla, Türkiye’nin en büyük deniz temizliğini yapacağız.

EYLEM 5. Bölgede bulunan mevcut atıksu arıtma tesislerinin tamamı ileri biyolojik arıtma tesisine dönüştürülecek. Atıksuların ileri biyolojik arıtım yapılmaksızın Marmara Denizi'ne deşarjını engelleyici hedefler doğrultusunda çalışmalar yürütülecek.

Marmara Bölgesindeki atıksuların %53’ü ön arıtım, %42’si ileri biyolojik arıtım ve %5’i biyolojik olarak arıtılmaktadır. Tüm bu arıtma tesislerimizi yapacağımız teknolojik dönüşümle, ileri biyolojik arıtma ve membran arıtma sistemlerine dönüştüreceğiz.

Bilim insanlarımıza göre azot miktarını Yüzde 40 oranında düşürürsek bu işi kökten çözeriz. Önümüzdeki 3 yıl içerisinde Marmara Bölgesinde bulunan tüm illerimiz, atıksu arıtma tesislerini dönüştürmeye yönelik çalışmalarını tamamlayacaklar.

EYLEM 6. Marmara Denizi’ne deşarj yapan atıksu arıtma tesislerinin deşarj standartları 3 ay içerisinde güncellenerek hayata geçirilecek. 

İlgili mevzuata yeni düzenlemeler getireceğiz. Deşarj standartlarını Marmara Denizinin hassas yapısını dikkate alarak yapacağımız bu düzenlemeyi uygulamaya alacağız.

EYLEM 7. Arıtılmış atıksuların mümkün olan her yerde yeniden kullanımı artırılacak, desteklenecek. Temiz üretim teknikleri uygulanacak. Sadece ülkemizde değil, bütün dünyada su kaynakları iklim değişikliğinden önemli oranda etkilenmekte. Bu nedenle arıtılan suların geri kazanımı büyük önem arz etmektedir.

Bu kapsamda, ülkemizde hâlihazırda %3,2 olan arıtılarak yeniden kullanılan atıksu oranımızı 2023 yılında %5’e, 2030 yılında ise %15’e çıkarma hedefimiz var. Gerekli tüm adımları attık, atıyoruz.

Marmara’ya deşarj yapan arıtma tesislerimizde de döngüsel ekonomi ilkelerine uyulacak, suyun yeniden kullanımı desteklenecek. Suyumuzu ne kadar geri kazanırsak, Marmara’ya o kadar az su deşarj ederiz. Bu manada tüm tesislerimiz de gerekli sistemleri kuracak. Finansal desteklerle tesis dönüşümünü hızlandıracağız. Atıksu oluşumunun azaltılması için gerekli tüm temiz üretim teknik ve teknolojilerini hızlıca hayata geçireceğiz.

EYLEM 8. Atıksu arıtma tesislerini gerektiği gibi işletmeyen OSB'lerin rehabilitasyon ve iyileştirme çalışmalarıyla ileri arıtma teknolojilerine geçişi hızlandırılacak.

Arıtma tesislerini, nasıl yapacaklarına dair standartları tüm OSB’lerimize vereceğiz. Verdiğimiz tarih içerisinde hayata geçirip geçirmediklerini takip edeceğiz. Tesisleşmesini gerçekleştirmedikleri takdirde, her türlü cezai işlemi ve hatta kapatma cezasını tavizsiz bir şekilde uygulayacağız.

EYLEM 9. Atıksu arıtma tesislerinin yapımı ve işletilmesini çok daha kolay hale getirmek için kamu-özel sektör işbirliği modelleri hayata geçirilecek.

Bu konuda kanuni düzenlemelere giderek, atıksu arıtma tesislerinin yapım ve işletmelerine Bakanlık olarak destek vereceğiz.

EYLEM 10. Marmara Denizi’ne gemilerin atıksularının boşaltılmasının önlenmesine yönelik üç ay içerisinde düzenleme yapılacak.

Bu düzenlemeyle Marmara Denizi’ne giriş yapan gemilerin atıklarının Boğaz girişlerinde atık alma gemilerine veya atık kabul tesislerine vermelerini sağlayacağız. Bu kapsamda yerel yönetimlerimizle birlikte gemilerin takibini sıkı bir şekilde yapacağız. Denetimlerimizi artıracağız.

EYLEM 11. Tersanelerde temiz üretim teknikleri yaygınlaştırılacak.

Tersaneler deniz ile doğrudan temasta olan gemi inşa ve bakım merkezleridir. Bu noktalarda daha çevreci teknikler kullanılarak olası deniz kirliliklerinin önüne geçeceğiz.

EYLEM 12. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız tarafından yapılan çalışmalar çerçevesinde; alıcı ortama deşarj yapan atıksu arıtma tesislerinin tamamı 7/24 online izlenecek. Marmara Denizi’ndeki 91 izleme noktası 150'ye çıkarılacak. Türkiye Çevre Ajansı eliyle, Marmara Denizi ile ilişkili tüm havzalardaki denetimler uzaktan algılama, uydu ve erken uyarı sistemleri, insansız hava araçları ve radar sistemleri kullanılarak artırılacak.

Tıpkı Kentsel Dönüşüm projelerimizde yaptığımız gibi, 3 boyutlu modellemeyle, meteorolojiden kirlilik yüklerine kadar çok sayıda veriyi içeren Marmara Denizi’nin dijital ikizini oluşturacağız.

Marmara’nın tüm kirlilik kaynak ve yoğunluklarını detayları göreceğiz. Bu bölgelerdeki değişimleri anlık olarak takip edeceğiz. Hemen müdahale edeceğiz.

Sadece bugün değil, ileride Marmara Denizi’nde yaşanabilecek muhtemel olumsuz bir durumda, erken müdahale imkânına kavuşmuş olacağız.

EYLEM 13. Marmara Denizi kıyılarını kapsayacak şekilde Bölgesel Atık Yönetimi Eylem Planı ve Deniz Çöpleri Eylem Planı üç ay içerisinde hazırlanarak uygulamaya konulacak.

Denizlerimizde oluşan plastik gibi katı atıkların, deniz çöplerinin %90’ı karasal kaynaklıdır. Yani evlerimizde, sanayimizde üretilmektedir.

Biz karada etkin olarak atıkları topladığımızda zaten denize girişleri önlenmiş olacak. Bu manada, 1 yıl içinde Marmara bölgesinin tüm illerinde, ilçelerinde Sıfır Atık Uygulamasına geçeceğiz.

EYLEM 14. İyi tarım ve organik tarım uygulamaları ile basınçlı ve damlama sulama sistemleri yaygınlaştırılacaktır. Böylelikle sulamada kullanılan su miktarını azaltacağız, dereler vasıtasıyla kirliliklerin Marmara Denizi’ne ulaşmasını engellemiş olacağız.

EYLEM 15. Marmara Denizi’yle ilişkili havzalarda, dere yataklarına yapay sulak alanlar ve tampon bölgeler oluşturularak kirliliğin denize ulaşması önlenecektir.

EYLEM 16. Zeytin karasuyu ve peynir altısuyu kaynaklı kirliliğin önlenmesi için, atık su azaltımını gerçekleştirecek teknolojik dönüşümler sağlanacaktır.

EYLEM 17. Fosfor ve yüzey aktif madde içeren temizlik malzemelerinin kullanımı aşamalı olarak azaltılacaktır. Organik temizlik ürünleri teşvik edilecektir. Tıpkı Sıfır Atık Projesi’nde olduğu gibi, uygulamaya Belediyelerimiz ve kurumlarımızdan başlayarak; kentsel temizlik ve benzeri işlemlerde; hem insanımızın sağlığına zarar veren hem de Marmara Denizi’ne akan tüm zararlı maddelerin kullanımını aşamalı olarak azaltıyoruz.  Önce kurumlarımızda, organik temizlik ürünlerini tespit edip kullanmaya başlayacağız. Bakanlık olarak, gerekli finansal desteği sağlayacağız.

EYLEM 18. Marmara Denizi’mizdeki tüm hayalet ağlar 1 yıl içerisinde temizlenecek.

EYLEM 19. Balıkçılık faaliyetlerinin ekosistem temelli yapılması sağlanacak, koruma alanları geliştirilecek.  Bilim insanlarımızla, koordinasyon kurulunun alacağı kararlarla takvim ve cezai uygulamalarımızı kısa süre içerisinde belirleyeceğiz.

EYLEM 20. Müsilaj nedeniyle zarar gören balıkçılara ekonomik destek sağlanacaktır.

EYLEM 21. Deniz kirliliğinin önlenmesi ve vatandaşlarımızın bilinçlendirilmesi amacıyla çalışmalar yapılarak, kamuoyunun bilgilendirecek bir platform oluşturulacak. Alacağımız tedbirlerin vatandaşlarımıza duyurulmasını sağlayacak, Marmara denizimizi milletimizle birlikte koruyacağız.  Marmara denizinin korunması amacıyla yaptığımız ve planladığımız çalışmaları, bilimsel araştırma sonuçlarımızı, kuracağımız www.marmarahepimizin.com sayfası kanalıyla kamuoyuyla paylaşacağız.

EYLEM 22. Soğutma suları ve termal tesislerden oluşan sıcak suların Marmara Denizine etkilerinin azaltılmasına yönelik tedbirler alınacak. Allah’ın izniyle bu eylem planlarımız kapsamındaki yatırımlarımızı yerel yönetimlerimizle birlikte 3 yıl çerisinde tamamlayacağız. Marmara Denizimizi; içerisindeki binbir çeşit balıklarımızı, canlılarımızı koruyarak en saf, en duru en temiz, en canlı haliyle geleceğe taşıyacağız.”