Sevgi ve mutluluğun simgesi bayramlar, ailelerin bir araya geldiği, geniş sofraların kurulduğu, ev ziyaretlerinin yapıldığı çok özel günlerdir. Bereketli bayram sofraları özenle kurulurken, “Bayramda diyet olmaz!” sözü de bu dönemlerde sıkça tekrar edilir. Ancak bu durum sağlığı tamamen bir kenara bırakmak anlamına da gelmiyor.
İkramlara Dikkat!
Acıbadem LifeClub Sağlıklı Yaşam Hizmetleri’nden Uzm. Dyt. Belinda İrem Ardal, bayramda dengeli ve sağlıklı beslenmek ile ilgili şu noktalara dikkat çekti: “Ramazan ayı boyunca oruç tutan bireyler bayramın gelişini sabırsızlıkla beklerken, dengeli ve sağlıklı beslenme bayramda da büyük önem taşımaktadır. Ramazan ayında gün içerisinde tüketilen öğün sayısının azalması ile beslenme düzeninde değişiklikler olmaktadır. Bayram ile birlikte öğün sayısının artması ve daha fazla yemek yeme istediğinden ötürü bazı sindirim sistemi rahatsızlıkları ile karşılaşabilir. Bayramda beslenme düzeninin sağlanması, hem vücudu dinlendirecek hem de bayramın tadını çıkarırken sağlığın korunmasına yardımcı olacaktır.
Geleneklerimiz gereği bayramda ikram edilen şeker, çikolata ve börek, baklava gibi hamur işleri kan şekerini hızla yükselten, enerji içeriği yüksek gıdalardır. Bu gıdaları bayramda birdenbire sık tüketmek sindirim sistemi problemlerine ve kan şekerinin hızlı yükselmesine neden olarak çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir. Bu nedenle bayram ziyaretlerinde sunulan ikramlara dikkat edilmeli, fiziksel ihtiyaçlar önceliklendirilmeli, aşırıya kaçılmamalı, yeterli ve dengeli beslenme ilkeleri unutulmamalıdır.”
Bayramda Beslenme Önerileri
Uzm. Dyt. Belinda İrem Ardal, bayram günlerinde uygulanabilecek 5 sağlıklı beslenme önerisini şöyle sıraladı:
1. Yavaş ve Dikkatli Tüketim
Ramazan boyunca oruç tutan bireyler, öğünlerde aşırı yeme eğiliminde olabilir, tüketilecek yiyeceklerin miktarını aniden artırmayınız. Oruç tutulan günlerin ardından bayramda yemeklere aşırı yüklenmek, mide rahatsızlıklarına neden olabilir. Bu nedenle, yavaş yemek, porsiyonları küçültmek ve yemek arasında ara vermek önemlidir.
Öneri: Bayramda yemeklerinizi yavaşça yiyin ve her lokmayı iyice çiğneyin.
2. Dengeli ve Zengin İçerik
Bayram sabahı hafif bir kahvaltı ile güne başlanmalıdır. Kahvaltıda kızartma, kavurma yöntemleriyle pişirilmiş besinler yenmemelidir. Bayram ziyaretlerinde geleneksel olarak tatlı ikramı olacağından kahvaltıda şeker, bal vb. tatlı besinlerin bulundurulmaması yararlı olacaktır. Domates, salatalık, maydanoz, taze biber vb. mevsiminde çiğ sebzeler bolca tüketilmelidir. Bayram sofralarında genellikle etli yemekler, tatlılar ve hamur işlerinin ağırlıklı olduğu görülebilir. Ancak, sağlıklı bir bayram yemeği, dengeli bir şekilde çeşitli besin gruplarını içermelidir. Etli yemekler, sebzeler, tam tahıllı ürünler ve sağlıklı yağlar, beslenmenin temelini oluşturmalıdır.
Öneri: Etli yemeklerin yanı sıra bol miktarda sebze tüketmeye özen gösterin. Ayrıca, tatlıları ölçülü bir şekilde tüketmek, kan şekeri dengesini sağlamaya yardımcı olacaktır.
3. Su Tüketimine Dikkat
Ramazan ayı boyunca sıvı tüketimin azalmasından dolayı vücutta oluşan sıvı kaybının yerine konması gerekmektedir. Bayramda, özellikle tatlılar ve yağlı yemekler nedeniyle susuzluk hissi artabilir. Ramazan boyunca vücut su dengesini kaybetmiş olabilir, bu yüzden bayramda yeterli miktarda su içmeye dikkat edilmelidir.
Öneri: Bayramda yemeklerden önce ve sonra su içmeyi unutmayın.
4. Tatlıların Tüketimi
Bayramda tatlılar önemli bir yer tutar, ancak fazla tatlı yemek mideyi zorlayabilir. Şerbetli tatlılar, yüksek şeker içeriği nedeniyle kan şekerinin hızla yükselmesine yol açabilir. Ayrıca, tatlılar fazla tüketildiğinde sindirim sorunlarına yol açabilir.
Öneri: Tatlılar, bayramda ölçülü bir şekilde tüketilmelidir, çevrenin ısrarcı tutumlarından ve aşırı yeme eğiliminden mümkün olduğunca uzak kalınmalıdır. Özellikle şerbetli tatlılar yerine daha hafif olan sütlü tatlılar ve küçük porsiyonlar tercih edilebilir.
5. Sindirim Sistemini Rahatlatmak
Bayramda fazla yemek yemek sindirim sistemini zorlayabilir. Sindirimi kolaylaştırmak için bazı besinlere yönelebiliriz. Özellikle zeytinyağlı sebze yemekleri, meyve, sindirimi kolaylaştırır ve mideyi rahatlatır. Lif (posa) içeriği yüksek bu besinler aynı zamanda kan şekerinin de hızla yükselmesini engellerler.
Öneri: Bayramda lifli gıdaların tüketimi, bağırsak sağlığına da katkıda bulunur.
Ramazan boyunca gece kalkıp sahur yemeği yemek, ramazandan sonra gece yeme alışkanlığı seklinde sürdürülmemelidir.”
