Sağlıklı besin ürünlerinin öneminin arttığı günümüzde bu ürünlerin üretimiyle ilgili de çalışmalar yoğunlaşıyor. Endüstriyel besinlerin yerine giderek artan miktarda organik ürün arayışı yerli tohumları aranır hale getiriyor. Tam da bu noktada yaygınlaştırmak ve sağlıklı ürünler elde etmek için Kocaeli Büyükşehir Belediyesi yerli tohumların peşine düştü. Yapılan çalışmalarla köy köy dolaşan ziraat mühendisleri köylülerin ektikleri, dedelerinden ninelerinden kalan tohumları inceleyerek bu tohumları gelecek neslin sağlıklı gıdası olarak tescilliyorlar.
TİGEM İNCELİYOR
Türkiye’nin zengin yerel gen kaynaklarının korunması ve gelecek nesillere toprağı ve tohumu bozulmamış bir ülke bırakılması için yerel tohum projesi başlatıldı. Proje kapsamında ülkenin farklı yerlerinden toplanan tohumlar TİGEM’in (Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü) gen bankasına gönderiliyor. TİGEM’de toplanan tohumların tür tespiti tanımlama çalışması yapılıyor. Proje kapsamında Kocaeli’den pembe domates, fasulye, biber, mısır, kabak ve salatalık tohumları incelenmek üzere TİGEM’e gönderildi.
KANDIRA’DA ÜÇ TÜR TOHUM
Kocaeli’den gönderilen tohumlar incelendiğinde Kandıra’nın Sinanlibilalli Mahallesi’nden gen bankasına Hatice Efe tarafından bağışlanan Kandıra sivri ve salçalık biberi ile Kandıra’nin Sucuali mahallesinden İlyas Alak tarafından gen bankasına gönderilen Sivri Kıl biberlerinin tür tespiti yapılarak yöreye özgü olduğu anlaşıldı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Muhtarlık İşleri Dairesi Başkanlığı Kırsal ve Tarımsal Hizmetler Şube Müdürlüğü ziraat mühendisleri Kandıra’nın Sucuali ve Sinanlibilalli mahallerinde çalışma yaparak yerli tohum gen kaynaklarını yerinde incelediler. Çalışmalar sırasında çiftçilerden ellerinde bulundurdukları farklı çeşitlerdeki ata tohumlarını gen bankalarına bağışlamaları konusunda bilgilendirme yapıldı. Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü arazilerinde tür tespiti yapıldıktan sonra çoğaltılan fideler tarla günü etkinliklerinde dağıtılıyor.
YERLİ TOHUMLAR ÜRETKEN
Yerli tohum; saf, doğal, yerel, geleneksel, atalık ve organik diye adlandırılan bir tohum çeşididir. Kendi bahçemizde yıllardır ürettiğimiz ve damızlık olarak çoğalttığımız ve yıllarca kullandığımız tohumlar, yerli, doğal, organik tohumlardır. Yerli tohumların ekilip, büyütülmesinin ardından en iyi gelişen bitkilerden bazıları olgunlaştıklarında tohumları alınmak üzere bırakılır ve mevsimine göre nesilden nesile ilk hali korunarak aktarılır. Yerel tohumlar kısır değildir, doğurgan ve süreklidir. Çiftçiler bu tohumlardan her sene tekrar tekrar verim alabilirler. Yerli tohumlarla üretilen yiyecekler, sağlıklı, mineral ve vitamin bakımından zengin, oldukça lezzetli ürünlerdir. Üretimlerinde herhangi bir kimyasal madde kullanılmadığı için kısa sürede tüketilmeleri gerekmektedir.
YERLİ TOHUMLAR TEHLİKEDE
Ancak günümüzde bu tohum çeşidi yerini yapay hibrit tohumlara ve kimyasal içerikli GDO’lu tohumlara bırakıyor. Bunun sebepleri arasında ise insanların farklı ekolojilerde üretilen ürünleri de talep etmeleri ve yüksek fiyata alıcı bulan ürünlerin yetiştirilmek istenmesi yer alıyor. Bu durum yerli çeşitleri de tehlikeye sokuyor. Anadolu’nun bölgesel ve yöresel bu ürünlerinin bir çoğu kayıp oldu, bir çoğu da kayıp olmak üzeredir. Her geçen yıl daha az bulunuyorlar. Büyükşehir Belediyesi gelecek adına bu tohumlara sahip çıkarak çoğalmalarını sağlıyor.