Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 yılı itibariyle kira gelirlerini beyan etmeyen ev sahiplerine yönelik denetimlerini yoğunlaştırdı. Kira gelirlerini kayıtlara almayan mükellefler, banka hareketlerinden tespit edilerek ağır yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.
Bakanlıktan Yoğun Denetim
Kira gelirlerinin kayıt altına alınması ve kayıt dışı ekonominin önüne geçilmesi amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kapsamlı bir inceleme başlatıldı. Banka dökümleri ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü kayıtları, elektrik, su ve doğal gaz abonelik bilgileri gibi pek çok veri inceleme başlattı. Beyan eksikliği tespit edilen mükelleflere, vergi daireleri tarafından tebligatlar gönderilmeye başlandı.
Kira Gelirlerinin Tespit Yöntemleri
Uzmanlara göre, Bakanlık denetimlerinde şu unsurlara özel önem veriliyor:
Banka Hareketleri: Banka hesaplarında kılavuz ödeme bilgilerinin olmamasına rağmen düzenli yapılan para transferleri kira geliri olarak değerlendirilerek incelemeye alınıyor.
- DASK ve Fatura Kayıtları: Elektrik, doğal gaz, su gibi abonelik bilgilerinden, taşınmaz mal sahibi ile kiracı arasındaki bağlantı inceleniyor.
- Tapu Kayıtları: Tapu bilgileri üzerinden gayrimenkul gelirlerinin resmi beyanları karşılaştırılıyor.
- Beyan Eksikliği ve Yaptırımlar
Kira gelirlerini beyan etmeyen ya da eksik beyan eden mükellefler, ağır cezalarla karşı karşıya kalabilir. Bunlar arasında:
Vergi Ziyaı Cezası: Eksik beyan edilen tutar için ek vergi ve faiz uygulaması.
- İstisna Tutarı Kaybı: 2024 yılı için belirlenen 33 bin TL’lik vergi istisnasından faydalanamama.
- Gecikme Faizi: Geç beyanlarda ek mali yük.
Gönüllü Beyan Önemi
Tespit edilmeden önce kira gelirlerini gönüllü olarak bildiren mükellefler, ciddi avantajlar elde edebiliyor. Gönüllü beyanda bulunanlar:
Vergi ziyaı cezasından muaf tutuluyor.
İstisna tutarından yararlanabiliyor. Ancak resmi tespit sonrasında yapılan beyanlarda, daha yüksek oranda ceza uygulanıyor.
Beyan Dönemi ve Vergi Takvimi
Kira gelirlerine ilişkin beyannameler, tahsilatın yapıldığı yılı takip eden yılın 31 Mart tarihine kadar verilmek zorunda. Örneğin:
2024 yılında elde edilen gelirler, 2025 yılının Mart ayına kadar bildirilecek.
Vergi ödemeleri ise Mart ve Temmuz aylarında iki taksit halinde yapılabilecek.
Uzmanların Uyarısı
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, Türkiye’de 7 milyon kiracı bulunduğunu ancak kira beyannamesi verenlerin sayısının sadece 3 milyon civarında olduğunu belirterek, “Bu tablo, kayıt dışılıkla mücadelede daha fazla adım atılması gerektiğini gösteriyor” dedi.
