Üniversitelerin açık bilim ve açık erişim uygulamaları, stratejiler, OpenAIRE servisleri gibi konuların ele alındığı çalıştayda konuşan Rektör Prof. Dr. Görgün, bilgi paylaşımının tarihsel seyrine değinerek başladığı konuşmasında GTÜ’nün açık bilim perspektifi hakkında bilgilendirmede bulundu.
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörü Prof. Dr. Mustafa Güden, Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Yaşar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Cemali Dinçer, İzmir Ekonomi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Can Şımga Muğan, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Tokaç, Dokuz Eylül Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Erdal Çelik ve çok sayıda davetlinin katıldığı panelde konuşan Rektör Prof. Dr. Görgün, konunun açık ve kolay erişimle bilimsel dergi, ders kaynakları, malzemeleri ve dersler, laboratuvarlar ile açık kampüs boyutlarında ele alındığını ve bu bağlamda büyük önem taşıdığını belirterek, “Üniversitemiz, Ulakbim bünyesinde kurulmuş ve uluslararası erişilebilir olan Dergipark sistemi ile üretmiş olduğu çalışmaların bir bölümünün diğer bilim adamlarının kolay erişimine açılmasını önermekte ve özendirmektedir” diye konuştu.
‘Bilginin Beşeri Ve Ekonomik Kazanca Dönüşmeli’
GTÜ’nün ülkemizde eksikliği büyük ölçüde hissedilen bilginin beşeri ve ekonomik kazanca dönüştürülebilmesi için stratejik görev üstlenmekte olduğunu ifade eden Görgün, “Öncelikle bilginin ulusal sanayi kuruluşları tarafından yaygın ve kolay erişilebilir kılınması, bu süreçlerin destek ve ortak proje mekanizmaları ile sürdürülebilir hale getirilmesi, bunun sonucunda daha fazla bilimsel çalışmanın tetiklenmesi ana hedefler arasındadır” dedi.
Rektör Görgün: ‘Açık erişim Türkçe olmalı’
GTÜ’nün sunduğu bilgiye açık erişim olanakları ve bu kapsamın genişletilmesi yolunda atılan adımlara değinen Rektör Görgün, açık erişimli dergilerin Türkçe olmasına kısmen özen gösterilmesi, bu kaynakların ulusal perspektifte işlenmesi ve dolayısıyla üretilen bilginin yurt içi ekosisteminde büyümesine yol açacağına değindiği konuşmasında sözlerini şöyle sürdürdü: “Üretilen bilgilerin kolaylıkla Çin gibi ülkelerde endüstriyel ürüne dönüşmesi mümkün olduğundan, Türkçe yapılacak yayınların bu nedenle ürünlerin ülke içinde kalmasını sağlayabilmesi bakımından kısmen yararı olacağı düşünülmektedir. Türkçe yayınların da desteklenmesi, hem bilimsel gelişimin ve eğitimin anadilde olması bakımından avantaj sağlayacak, hem de kritik olabilecek bilgilerin yurt dışında kolay özümsenmesini engelleyeceği öngörülmektedir. Patent ile korunması mümkün olmayan çalışmaların yayınlanmaması ya da ulusal platformlarda yayınlanması, teknolojinin kısmen korunmasına yardımcı olabilecektir. Bu süreçler, yoğun bir patent desteği ile ayrıca desteklenerek, bilimsel çalışmaların fikri mülki haklara transferinin kolaylıkla yapılması sağlanmalıdır. Açık erişim ve açık bilim, bu doğrultuda ülke ekonomisine ve beşeriyetine katkıda bulunacağı mekanizmalar desteklenerek ve kontrol edilerek ülkeye daha da yararlı olabilecektir. Aksi takdirde yapılan çalışmaların ülke açısından önemi az olurken, dünya perspektifinde yine de olumlu etki yapacağı öngörülmektedir. GTÜ bu konuda ülkenin uzun vadeli ihtiyaçlarına yönelik stratejik analizler yapmayı sürdürmektedir.
