TEMA, Greenpeace, Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF), Yeşil Düşünce Derneği, Sağlık ve Çevre Birliği, Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER), Türk Nöroloji Derneği’nin de aralarında bulunduğu 16 sivil toplum kuruluşunun girişimleriyle oluşturulan platform bu sene bir yıllık bir çalışmanın sonucu olarak hava kirliliği ve sağlık etkilerini ortaya koyan ‘Kara Rapor’ yayımladı. Raporda, 2016-2017 ve 2018 yılları mercek altına alındı. Rapora göre, 2018 yılında hava kalitesi, ulusal sınır değerlerine göre değerlendirildiğinde; 81 ilin yarısından fazlası (56) kirli hava soludu. Ulusal limitleri belirleyen Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği’ne göre, 2018 yılı PM10 için belirlenen limit değer 44 μg/m3 ’tür. Yeterli sayıda ölçüm yapılan 73 ilden 32’sinde yıllık PM10 ortalaması yönetmelikteki sınır değeri karşılamaktadır.
TRAFİK KAZALARININ 7 KATI CAN ALDI
41 ilin hava kirliliği ölçüm değerleri ise Türkiye’deki ulusal limit değerlerinin üzerinde kirlidir. Kocaeli ise 2018 yılında adeta sınırda yer aldı. PM10 için belirlenen limit değer olan 44 μg/m3’ ün sadece 4 birim altında, ortalama 40 μg/m3 ölçüm yapıldı. Bu değer, Ulusal mevzuat limitinin altına olsa bile, Dünya Sağlık Örgütü’nü belirlediği sınırın ise üzerinde gerçekleşti. Kocaeli’de ise zaman zaman hava kirliliği oldukça ciddi boyutlarda yükseldi. Kocaeli, 2018 Yılı PM10 Seviyesi 50 μg/m³ üzerinde 35 günden fazla aşılmış olan 17. İl oldu. Kocaeli’de yılın 219 günü kirlilik seviyesi aşıldığı belirtildi. Temiz Hava Hakkı Platformu tarafından hava kirliliği ölçümleri ve ölüm istatistikleri verileri kullanılarak yapılan analize göre, Türkiye’de 2017 yılında hava kirliliği trafik kazalarının 7 katı can aldı.
810 KİŞİ ÖLDÜ
Raporda, Türkiye’de 2017 yılında meydana gelmiş (30 yaş üstü kazalar haricindeki) ölümlerde hava kirliliğine atfedilen ölüm sayıları, ölümler içindeki hava kirliliğinin payı ve her yüz bin kişide hava kirliliği nedenli ölüm sayıları illere göre hesaplandı. Türkiye’de 2017 yılında meydana gelmiş olan 30 yaş üstü (kazalar/dışsal yaralanmalar haricindeki) toplam 399 bin 25 ölüm içerisinde hava kirliliğine atfedilen ölüm sayısı, ortalama 51 bin 574 olarak hesaplandı. Bu hesaplamada ise Kocaeli için oldukça düşündürücü rakamlar ortaya çıktı. Kocaeli’nde hava kirliliğine atfedilen ölüm sayısının 810 olduğu ifade edildi. Rapora göre, hava kirliliğine atfedilen ölüm sayısı en düşük 539, en yüksek ise 1054 olarak hesaplandı. Kocaeli’deki toplam ölümlerin yüzde 10.8’i ise hava kirliliğine bağlı ölümler oldu.
