İngiltere'de bir belediyenin mesai saatinde sigara molasını yasaklaması çalışma hayatında yeni bir tartışma başlattı. Sigara içmeyenler, ‘dinlenme saati’ kapsamında değerlendirilen molaların çalışanlar arasında eşitsizlik yarattığını, sigara içenlerin daha az çalışarak hak ettiklerinden fazla ücret aldığını savunuyor.
Tiryakiler, ise molalar sayesinde verimli çalıştıkları görüşünde…
İşveren açısından ise sigara molaları yüzünden tüm çalışanların eşitliğinin sağlanamadığı bir durum sözkonusu… KPMG’ye göre çözüm, mevzuat açısından uygun olan molaların düzenlenip çalışanlara resmen bildirilmesi.
Parkta, işyerinde yasak
Sigara içen ve içmeyen çalışanlar arasında ücret belirlenmesinden verimliliğe kadar birçok konuda tartışmalara yol açan sigara yasağı, yasalarla düzenlendi. Ama iş dünyası uygulamada çıkan sorunlara hala çözüm arıyor. ABD, mesai saatlerinde parklarda dahi sigara içmeyi yasaklarken İngiltere çalışanların işe gelip giderken bile sigara içmelerini engelleyen bir düzenlemeyi tartışıyor.
Sigara içenler iş verimliliğini düşürmekle suçlanmanın yanı sıra, şirket kapısında birikerek kurumsal imaja zarar vermekle eleştiriliyor.
Sigara içenler iş verimliliğini düşürmekle suçlanmanın yanı sıra, şirket kapısında birikerek kurumsal imaja zarar vermekle eleştiriliyor.
Patronlar sigara yasağına karar veriyor
Uluslararası Vergi, Denetim ve Danışmanlık şirketi KPMG’ye göre, sigara molalarının işyerlerinde nasıl düzenleneceği ve nasıl hakkaniyetle uygulanacağı patronların tasarrufunda. KPMG’nin blog sayfasında ‘sigara molaları’nı değerlendiren KPMG Muhasebe ve Mali Müşavirlik Hizmetleri’nden Kıdemli Müdür Bahadır Dinçyürek, Türkiye’deki durumu şöyle özetliyor: “Türkiye’de sigara yasağı adıyla yapılan düzenlemelerle kapalı alanlarda tütün ürünlerinin kullanımı yasaklanmış durumda. Getirilen bu düzenlemelerle, çalışırken sigara içenler başlangıçta zorlanmakla birlikte zamanla sigaralarını işyerlerinin dışında açık alanlarda içmeye başladılar. Bazı işyerlerinde düzenli molalar, bazılarında ise düzensiz molalar olsa da sigara yasağına genel olarak uyulduğunu söylemek mümkün. 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 68’inci maddesi, ‘Günlük çalışma süresinin ortalama bir zamanında o yerin gelenekleri ve işin gereğine göre ayarlanmak suretiyle 7.5 saatten fazla çalışan işçilere bir saat asgari dinlenme süresi verilir ve bu dinlenmeler işyerinde işçilere aynı veya değişik saatlerde kullandırılabilir. Ancak ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz’ diyor. Ara dinlenmeleri, tam zamanlı işyerlerinde öğle arasında veriliyor. Bu süre hem öğle yemeği yenmesi hem de dinlenme amaçlı arayı kapsıyor ve bu süreler çalışma süresinden sayılmıyor.”
Sigara molası nasıl düzenlenmeli?
Ntv.com.tr'ın haberine gere Bahadır Dinçyürek, sigara molası uygulayan bazı işyerlerinde bu sürelerin belirlendiğini bazılarında ise karmaşık bir uygulama olduğuna dikkat çekiyor. Dinçyürek, tüm çalışanların moladan faydalanacağı, işverenin ise mali yükle karşılaşmayacağı şu formülü öneriyor:
“Sigara molalarına mevzuat açısından engel yok. Sadece kesintisiz verilmesi gereken ara dinlenme sürelerine uymak gerekiyor. Bu süreler, mesaiden sayılmaz ve ilgili düzenlemelere istinaden önceden belirlenmesi ve duyurulması da gerekir. Sigara molasını belirli saatlerle uygulayan işyerlerinde bu zaman dilimi çalışanlara duyuruluyor. Genelde bu süreler ‘çay molası’ veya ‘kahve molası’ olarak tanımlanıyor, sigara içmeyen kişiler de bu molalardan faydalanıyor. Böylece sigara içmeyen personel, sigara içenlerle aynı sürede ara veriyor. Molaların sadece sigara içenlere değil herkese uygulanması, sigara içmeyen personelin motivasyonunun düşmesini engelliyor. Çalışma süresinden sayılmayan sigara molaları için personele ücret ödenmesi de gerekmiyor. Mevzuat, işyerinde personele değişik saatlerde mola uygulanmasına da müsaade ediyor. Personele farklı saatlerde uygulanacak molaların önceden duyurulması halinde bu süreler mesaiden sayılmaz, personele ücret ödemesi de yapılmaz. Ancak belirtelim, sigara molasını düzenlememiş, öğle tatili haricinde ara dinlenme saatleri belirlenmemiş işyerlerinde sigarada geçen zamanla mesainin ayrımı yapılmıyor. Bu nedenle sigara molalarının mesaiden sayılmaması mümkün değil.”
