Hazine ve Maliye Bakanlığı yaklaşık 65 yıldır tartışılan ve Türkiye'de çalışma hayatının en önemli sorunlarından olan Kıdem Tazminatı sorunu çözmek için düğmeye bastı.
Öyle ki, Türkiye'de çalışanların ortalama yüzde 85'i kıdem tazminatını alamadan işten ayrılıyor. Bu sorunu çözmek isteyen Hazine ve Maliye Bakanlığı tüm tarafların bir araya geleceği bir kıdem tazminat reformu yapmaya hazırlanıyor. Yeni sistemle birlikte hem toplam tasarruflar artırılması hem de çalışanların emeklilik döneminde ek bir gelire kavuşması hedefleniyor. Kıdem Tazminatı Fonu'nun 2020 yılında uygulanmaya başlaması bekleniyor.
Yeni sistemi değerlendiren İstinye Üniversitesi İktisadi ve İdari Sosyal Bilimler Fakültesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Resul Kurt, "Yeni sistemde işçinin eski haklan kaybolmayacak, eski haklar yine eski koşullar sağlandığında ödenebilecek" dedi.
65 YILDIR TARTIŞILIYOR
Kıdem tazminatı, esasen iş sözleşmesinin önemli bir unsuru olan sadakat borcunun işçiye sağladığı bir menfaat olarak kabul edildiğini belirten İstinye Üniversitesi İktisadi ve İdari Sosyal Bilimler Fakültesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Resul Kurt, “Kıdem tazminatı, 1475 sayılı Kanun’da gösterilen fesih hallerinde en az bir yıllık çalışması olan işçiye veya işçinin vefat etmesi halinde de bu işçinin hak sahiplerine işveren tarafından ödenmesi gereken paradır. Kıdem tazminatının işverenin mali sorumluluğu altında bir fondan karşılanması düşüncesi ilk kez olarak, 1954 yılında toplanan 2. Çalışma Meclisi’nde gündeme gelmiştir. Yani, Kıdem Tazminatı Fonu yaklaşık 65 yıldır tartışılmaktadır” dedi.
1 OCAK 2020’DE BAŞLAYACAK
Yeni Ekonomi Programı’nda (YEP), BES ile entegre olacak olan Kıdem Tazminatı Fonu’nda toplanacağının yazılmasıyla birlikte konunun yeniden gündeme geldiğini belirten Kurt, "Ülkemizde, çalışma hayatının en netameli, en hassas ve tartışmalı konularından birisi de kıdem tazminatıdır. Öncelikle konunun paydaşları olan işçi ve işveren tarafı ile uzlaşılarak bir düzenleme yapılmasının düşünüldüğünü belirtmeliyim. Kıdem tazminatında bireysel hesap şeklinde bir düzenleme ile oluşturulacak Kıdem Tazminatı Fonu’nun Bireysel Emeklilik Sistemi ile entegrasyonu sağlanacak. İşverenlerden yapılacak kıdem tazminatı kesintileri BES ile entegre olacak olan Kıdem Tazminatı Fonu’nda toplanacak. Önümüzdeki aylarda kıdem tazminatı reformunun TBMM gündeme gelmesi ve 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren de fonda kesintilerin yapılmaya başlanmasını bekliyorum" ifadelerini kullandı.
ORTAK ZEMİN ARANACAK
Hem işçi ve hem de işveren tarafının kıdem tazminatı konusunda çok hassas olduğunu ve Kıdem Tazminatı Fonu konusunda işçi ve işveren sendikalarının ortak bir zeminde buluşması çok zor olduğuna dikkat çeken Resul Kurt, “Türk-İş, Hak-İş ve DİSK gibi emek tarafını ağırlıklı şekilde temsil eden işçi sendikaları işçilerin haklarının korunmasını ve hak kaybı olmamasını talep ederken işveren tarafı ise kıdem yükünün ve maliyetinin düşürülmesini istiyor. Türk-İş Kıdem Tazminatı Fonu’na karşı olup mevcut sistemin devam ettirilmesi ve kıdem tazminatı almayan işçiler için ilave düzenleme talep ederken, Hak-İş ise kıdem tazminatına erişim sağlanarak, kıdem tazminatını zamanında almak ve kıdem tazminatını hak etme konularının iyileştirilmesini istiyor. DİSK ise Kıdem Tazminatı Fonu’na karşı çıkmaktadır. İşveren tarafı ise kıdem tazminatı üzerindeki maliyetlerin düşürülmesini talep etmektedir.
KIDEM TAZMİNATINDA ESKİ HAKLAR NE OLACAK?
Kıdem tazminatında bireysel hesap şeklinde bir düzenleme ile oluşturulacak Kıdem Tazminatı Fonu’nun getirilmesinden eski haklar etkilenmeyeceği bilgisini paylaşan Doç. Dr. Resul Kurt, şöyle devam etti:
İşçinin eski haklan kaybolmayacak, eski haklar yine eski koşullar sağlandığında ödenebilecek. Bu düzenlemenin yürürlük tarihinden önce iş sözleşmesi ile çalışanların kıdem tazminatlarına ilişkin hususlarda 1475 sayılı iş Kanunu'nun 14'üncü maddesi, 854 sayılı Kanun'un 20'nci maddesi veya 5953 sayılı Kanun'un 6'ncı maddesi hükümleri geçerli olacak. Diğer bir deyişle kıdem tazminatında eski haklar için yine eski mevzuat geçerli olacak”
Resul Kurt, çalışanların yeni düzenlemenin 1.1.2020’den sonra yürürlüğe girmesi halinde eski haklarını şu şartlarda alabileceğini söyledi:
- İşçinin ölümü,
- İş sözleşmesinin işçi tarafından 4857/24 uyarınca feshi,
- İş sözleşmesinin işveren tarafından 4857/25-II hariç herhangi bir nedenle feshi,
- Muvazzaf askerlik (Erkek işçi için) sebebiyle feshi,
- Emeklilik nedeniyle fesih,
- Evlilik (Kadın işçi için) nedeniyle fesih,
- Yaş dışında sigortalılık süresi ve prim gününü tamamlama (15 yıl 3 bin 600 günü doldurma), şartlarıyla alabilecek.
BAKAN ALBAYRAK TARAFLARI BİR ARAYA GETİRECEK
Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerinin verdiği bilgiye göre Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, yeni kıdem tazminatı sistemine ilişkin görüşleri almak ve ayrıntıları netleştirmek üzere ilgili tüm tarafları bir araya getirecek. Yapılacak çalışmalarda kazanılmış hakların korunması sağlanacak.
KAYNAK: HABER7
