Tuzla'daki nitrik asit sızıntısı insan sağlığını nasıl etkileyecek Dün Tuzla'da halk arasında kezzap olarak bilinen nitrik asit üretimi yapan bir fabrikada dün sabah 20 tonluk tank delindi ve sızıntı meydana geldi. 5 saat kontrol altına alınamayan sızıntı üzerine Türk Toraks Derneği yazılı bir açıklama yaparak etkilerini ve ihtimalleri değerlendirdi. Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Arzu Yorgancıoğlu 5 saat süren sızıntının ardından nitrik asitin zararları ile ilgili bir bilinmezlik yaşandı. Türk Toraks Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Arzu Yorgancıoğlu sızıntı ile ilgili sorularımızı yanıtladı ve şunları söyledi,
"Dün olayın olduğu andaki hava durumunu bilmiyorum ama ancak çok güçlü rüzgarlarla, çok yakın mesafelere taşınabilir diye bir bilgimiz var. O bölgede yaşayanların ise bölgeyi terk etmesine gerek yok. Sadece astım, KOAH gibi kronik akciğer hastası olanlar ilk 48 saatte yoğun olarak maruz kalmamak için imkanları varsa uzaklaşabilir. Zaman içerisinde nitrik asit o yoğunluğu kaybedecektir. Biz ilk maruziyetten ve bunun solunum yoluyla olmasından kaçınılmasını öneriyoruz. Eğer bölgedeki sebze, meyvelere bulaşma durumu olduğundan şüpheleniyorsa da çok iyi yıkamak gerekli. Ancak dediğimiz gibi en korktuğumuz bulaşma yolu solunum ile bulaşması."Türk Toraks Derneği yaptığı açıklamasında nitrik asitle ilgili en sık sorulan sorulara uluslararası bir sağlık kuruluşu olan Health Protection Agency (HPA)'nin açıklamaları ile yanıt verdi;Çevrede nitrik asit varsa herhangi bir ters sağlık etkilenmesi yaşar mıyım?
Nitrik aside bulaşık materyeli yeme, içme, cilt yoluyla temas ve çok sık olarak soluma ile maruz kalabilirsiniz. Ters etkiler maddeye ne miktarda, ne kadar süreyle, hangi yolla maruz kalındığına bağlıdır. Maruz kalınan maddenin sıvı, gaz veya katı olması ve diğer kimyasallarla bileşik olması da ters etkileri belirler.
KANSERE YOL AÇAR MI?
Nitrik asit kansere yol açar mı?
Hayır.
Nitrik asit çocukları veya doğmamış bebekleri etkiler mi?
Çocuklardaki etkileri erişkinlerdeki gibidir. Doğmamış bebeklere etkileri yoktur.
Nitrik aside maruz kalırsam ne yapmalıyım?
Toplumun sağlığını etkileyecek kadar yüksek nitrik asit buharlarının atmosfere salınması nadirdir. Nitrik asit buharlarının solunması gözlerde yanma, boğaz ağrısı, öksürük, göğüste sıkışma, başağrısı, dengesizlik ve şuurda bulanıklığa yol açmaktadır. Ağır maruziyette 36 saat içinde akciğer ödemi de gözlenebilmektedir ve bu durumda nefessizlik, morarma ve hışıltılı solunum görülebilmektedir. Önceden astım hastalığı olanların düşük düzeyde nitrik asit maruziyetinde dahi atak geçirdiği bilinmektedir.
Bu durumda; nitrik asit dumanlarının bulunduğu ortamdan hızla uzaklaşmak, ilk 48 saatte gelişebilecek nefes darlığı, göğüs ağrısı, yanma gibi yan etkilerde acil servise gitmek ve duman maruziyetini bildirmek önemlidir. Dumanla karşılaşan işçi ve kurtarma ekiplerinin tüm vücudu koruyan giysi, eldiven ve kimyasal dumanlara kaşı koruyucu tam yüz maskeleri kullanmaları önerilir. konuştu: Panik yapılmasın ama bölge halkı bir süre dikkatli olmalı.
Nitrik asit, bileşiminde üç oksijen, bir hidrojen ve bir azot bulunan kuvvetli bir asittir. HNO3 formülüyle gösterilir. Konsantrasyonu arttıkça daha tehlikeli olur, gliserin ile reaksiyona sokulduğunda nitro gliserin elde edilir. Dinamit, çeşitli patlayıcılar, plastik ve gübre yapımında kullanılır.
Nitrik asit patlayıcı madde olacak kimyasalları nitrata çevirdiğinden patlayıcı maddelerin çoğunda kullanılır. Dinamit, gliserin-tri-nitrattır. TNT Tri-Nitro-Toluen.
