ABD Merkez Bankası (Fed), 10 yıldır ilk faiz artırım kararını alarak, piyasalarda 2.5 yıldır beklenen "normalleşme"ye adım atmış oldu. Fed'in piyasaların beklentisi doğrultusunda faiz artışını "0.25 puan" ile sınırlı tutarak "kademeli" adım atması, normalleşmeye "yumuşak geçiş" olarak nitelendirildi.
BEKLENEN KARAR GELDİ
Fed'in para politikasını belirleyen Açık Piyasa Kurulu (FOMC) politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 0.25 ile yüzde 0.50 aralığına yükseltti. Kurul böylece uzun süredir devam eden ekonominin faiz artırımına hazır olup olmadığı tartışmalarına da son verdi. Türkiye'de de gözler, "faizde adım atmak için Fed kararı"nı beklediğini ilan eden Merkez Bankası'na çevrildi.
Fed'in "yumuşak geçişi" küresel piyasalarda sakin karşılandı; euro/dolar paritesi 1.08 düzeyinde hareket ederken, faiz kararının açıklanmasından önce 2.93 - 2.94 lira dolayında hareket eden dolar ilk işlemlerde de bu düzeyini korudu. Karar öncesi 3.20 lira dolayında olan euro da, 3.19 – 3.20 lira aralığında işlem gördü.
ENFLASYON BEKLENTİSİ
Faiz artış kararının duyurulmasının ardından Fed'den yapılan yazılı açıklamada, 0.25 puanlık artış "kademeli" olarak nitelendirildi ve bu karar, uzun süredir faiz artırımına "hazır" olan FOMC üyeleri ile enflasyondaki "zayıf" gelişme ve küresel büyümede yavaşlamanın ABD ekonomisi risk oluşturduğunu düşünen üyeler arasında varılan "uzlaşma"nın sonucu olduğunun altı çizildi. Fed açıklamasında, işsizliğin yüzde 5'e gerilemesinin önemli gösterge olduğu, enflasyonun orta vadede yüzde 2.0 olan hedefe yükseleceğine ilişkin beklentilerin de güçlendiği belirtildi.
Fed Başkanı Janet Yellen da, faiz kararı sonrası düzenlediği basın toplantısında, "faiz oranında ılımlı bir artışın uygun bulunduğuna" işaret ederek, bunun da, ABD ekonomisinin küresel finansal krizin ardından yaşanan toparlanmadan önemli mesafe alındığını gösterdiğini vurguladı. Yellen, sıradaki faiz artırımlarının uzun aralıklarla gelebileceğine de dikkat çekti ve "Bundan sonraki süreç büyük olasılıkla kademeli ilerleyecek" dedi.
Fed Başkanı Yellen, ilk faiz artışının abartılmamasını söylerken, tüm dünyayı etkisi altına alan kararın Wall Street işlemcilerini de nefessiz bıraktığı görüldü. İşte tüm detaylarıyla tarihi Fed kararı...
Faiz artışıyla birlikte ABD'de faizler 0-0,25 aralığından, 0,25-0,5 aralığına yükseldi. Fed'den yapılan açıklamada faiz artırım kararının karar çoğunluğuyla alındığı ifade edildi.
BAŞBAKAN'DAN FED YORUMU GELDİ
Brüksel'e gitmeden önce Ankara'da gazetecilerin sorularını yanıtlayan Başbakan Davutoğlu, Fed'in kararını şu sözlerle yorumladı:
"0,25 baz puanlık artış beklenen bir gelişmeydi. Piyasaların da normal karşıladığı bir artırış. Merkez Bankası Başkanımız Erdem Başçı ile de konuştuk. Şimdiye kadarki tepkiler itibariyle bizim piyasamızı derinden etkilen bir durum yok. Fed'in kararıyla ilgili olabilecek senaryoları daha önce belirlemiştik. Merkez Bankamızın eylem planı dahilinde devam edilecek."
ŞİMŞEK TWEET ATTI
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Fed'in faiz kararı sonrasında Twitter hesabı üzerinden yorum yaptı.
Şimşek, "Fed beklentiler doğrultusunda faiz artırarak şimdilik piyasaları rahatlattı gibi..." yazdı.
PİYASALAR NASIL TEPKİ VERECEK?
Analistler ise, Fed'den bu faiz artışının beklendiğini, bu yüzden de dramatik bir piyasa etkisi beklenmemesi gerektiğini belirtiyor.
ŞAHİNÖZ: DRAMATİK BİR ETKİ BEKLEMİYORUM
Fed'in eski ekonomistlerinden olan Erkin Şahinöz, "On yıl sonra ilk kez gelen bir artırım. Fed'in toplantı bildirisinin beklendiği kadar güvercin olmadığı görüldü. Bir sonraki faiz artırımı konusunda herhangi bir takvim vermediler. Bundan sonraki faiz artırımlarında ekonomik verilere bakarak devam edecekler. Burada en önemlisi, bekledikleri faiz düzeyinde bir değişikliğe gidilmedi. Önümüzdeki yıl faizlerin ulaşacağı yerle ilgili beklentilerini aşağı indirmemişler, bu da piyasanın seveceği bir durum değil. 2016 sonunda Fed faizinin yüzde 1,4, 2017 sonunda yüzde 2,4 olması bekleniyor. Bu da şu anlama geliyor; 2016'da iki toplantıda bir faiz artırımı gündemde gibi görünüyor. Piyasalar üzerinde çok dramatik bir etki beklenmemeli. Önümüzdeki birkaç gün piyasaların sindirme süreci bitene kadar çalkantılı süreç devam edecek" diye konuştu.
SALAR: PİYASA OLUMLU KARŞILAMALI
Azimut Bosphorus Capital Genel Müdürü Murat Salar, "Yarın piyasaların bu durumu olumlu karşılaması lazım. Uzun zamandır beklenen karar beklentisi doğrultusunda oluştu. Negatif bir beklenti içine girmeye gerek yok. Pozitif tarafı ise artık bu durum gerçeğe döndü. Fed'in sıfır faiz politikasından vazgeçmesi, anormal bir safa olarak görülmeyecek olması bence olumlu. Fed, uzun zamandır piyasayı hazırlıyordu. Yaklaşık 2013 Mayıs'ında "tapering (tahvil alımlarını azaltma) sözüyle, ani bir açıklamanın piyasalarda nasıl bir etki yarattığını gördüler. Fed uzun zamandır da iletişim politikasını seçti ve açıklamalarıyla piyasayı hazırladı. Fed bu kararla sıfır faiz politikasını sonlandırdı. Uzun zamandır beklenen bir gelişme artık fiyatların içine girdi. Fed, atacağı adımlarla piyasaları hazırlayarak, ona göre adımlar atacak. 0,25'lik faiz artırımını olumlu karşılıyorum. Uzun zamandır beklenen bir şey" diye konuştu.
ERKAN: YUKARI YÖNLÜ HAREKET GÖREBİLİRİZ
ALB Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Enver Erkan, "Fed'in yumuşak bir geçişe işaret etmesiyle beraber kısa vadede dolarda gevşeme ve küresel hisse senetlerinde de yukarı yönlü hareketlenme görebiliriz. Bu hamle ve açıklamalar kısa vadede dolarda faiz artırım beklentileriyle meydana gelen yukarı yönlü hareketin bir kısmına realizasyon getirecektir. Gelişmekte olan ülke piyasaları açısından da ilk tepki olumlu olur, sonraki süreçte gelişmekte olan ülkelerin portföylerdeki ağırlığını o ülkenin kendi iç dinamikleri belirler. Türkiye'nin pozitif grupta yer alabilmesi için ev ödevlerini eksiksiz yapması gerekmektedir. Uzun vadede olumsuzluk oluşturabilecek riskler çözümlenmezse kısa vadede 2,90 seviyesi veya aşağısına gevşeyebilecek olan kurda uzun vadede fiyatlamalar farklı yönde gelişebilir ve kur da yönünü yukarı çevirebilir" yorumunu yaptı.
ASH: PİYASALAR KENDİ YOLUNA BAKABİLİR
Nomura Bank'ın Gelişen Ülkelerden Sorumlu Başkanı Timothy Ash, kararla ilgili olarak şöyle dedi:
"Beklenen bir şey olması açısından olumlu bir gelişme. Artık piyasalar da kendi yoluna bakabilir."
KESİN GÖZÜYLE BAKILIYORDU
ABD Merkez Bankası Fed'in, ülkede konut kredilerinin etkisiyle başlayan 2008 ekonomik kriz sonrası ekonomiye destek olmak için başlattığı ve sıfır seviyesine kadar indirdiği faizleri bugün artırmasına neredeyse kesin gözüyle bakılıyordu.
Analist ve piyasa oyuncuları bugünkü karardan daha çok faiz artışlarının önümüzdeki dönemde ne hızda devam edeceğine odaklanacak.
Fed yetkilileri Eylül ayında yayımlanan tahminlere göre 2016 sonunda faizlerin yüzde 1.375 düzeyinde olmasını beklerken, uzmanların gelecek yıl sonu tahmini yüzde 1 ile 1.25 aralığında bulunuyor.
Birçok yatırımcı Fed'in faizleri 2016 yılında en az iki kez artıracağını düşünüyor. Ama faizin üç veya daha fazla sefer artırılması da olasılıklar dahilinde.
ABD'de parasal genişleme Fed eski başkanı Ben Bernanke döneminde başlatıldı. Bernanke'nin yardımcısıyken 100 yıllık Fed tarihinde ilk kez kadın başkan olan Janet Yellen, yaklaşık 10 yıllık süreçte faizleri ilk kez artırarak tarihe geçti.
BORSA HAFİF ARTIDA KAPANDI
Fed'in faiz kararı öncesinde gün içinde dalgalı seyreden Türk hisse senetleri piyasası, Fed Başkanı'ndan yumuşak tonda açıklamalar geleceği beklentisinin ağır basmasıyla günü yurtdışına paralel yükselişle tamamladı.
Yatay açılış sonrası gün içinde yüzde 1 gerileyen BIST-100 endeksi kapanışa doğru güçlenen alımlarla yüzde 0.94 yükselişle 72,831.78 puanda kapandı.
PETROL DALGALI SEYRİNİ KORUDU
Brent petrolün varil fiyatı ise 11 yılın en düşük düzeylerindeki dalgalı seyrini sürdürdü.
Güne 38 doların üzerindeki başlayan petrol fiyatı saat 1647 itibarıyla 37.50 dolar civarında işlem gördü.
WALL STREET NEFESİNİ TUTTU
Fed'in yaklaşık on yıl sonra gelen faiz kararı Wall Street işlemcileri arasında inanılmaz bir heyecanla karşılandı. (Kaynak:Hürriyet)
